Βιβλίο μαθητή

 

Σήμερα στο τόπο μου…

 

Και σε άλλους τόπους...

 

Και όμως ο πλανήτης μας

κινδυνεύει

 

Τι κοινό έχουν όλες οι εικόνες;

Για να δούμε! Μάντεψες σωστά;

 Απάντηση

 https://users.uoa.gr/~dgkotzos/susteint/close1.htm

Ο άνθρωπος χρειάζεται νερό για να επιβιώσει στη καθημερινότητα του. Καταναλώνει περίπου δυο λίτρα νερότηνημέρα ενώ χρησιμοποιεί περίπου μισό τόνο την ημέρα κατά μέσο όρο για τις εργασίες του

Βέβαια, κάθε χρόνο ο πληθυσμός της Γης γίνεται  περισσότερος και η ποσότητα του νερού λιγόστεύει. Ο άνθρωπος σπαταλάει το πόσιμο νερό χωρίς να σκέφτεται ότι κάποτε θα τελειώσει και δεν θα μπορεί πλέον να επιβιώσει όπως το ψαράκι στο βίντεο που ακολουθεί...

www.youtube.com/watch?v=NT44cRWg740&feature=player_embedded

 

Θέλετε να έχουμε μια τέτοια ζωή στο μέλλον;

Γνωρίζετε γιατί συμβαίνει αυτό;

Η Μαρίνα και ο Δημήτρης μας ενημερώνουν για τις κλιματολογικές αλλαγές που επηρεάζουν τη μείωση του νερού στον πλανήτη. Δες το βίντεο!

www.youtube.com/watch?v=LHoY4Z4guIA

 

Ας μιλήσουμε τωρα για το πως φτάνει το νερό στην πόλη μας...

Ήδη από την αρχαιότητα ο άνθρωπος επέλεξε να ζήσει κοντά σε περιοχές που διαθέτουν νερό για να εξυπηρετείται. Γι’ αυτό συναντάμε το υδρογραφικό δίκτυο. 

 

Για να δούμε τώρα μερικές πόλεις δίπλα σε ποταμούς...

Μεσοποταμία

Πάτησε πάνω στην υπερσύνδεση να δεις που βρίσκεται αυτή η χώρα https://maps.google.com/

Και ποιους μεγάλους ποταμούς έχει η χώρα;

Μα φυσικά τον Τίγρη και τον Ευφράτη! Κοίταξε πόσες μεγάλες πόλεις έχουν χτιστεί δίπλα στους ποταμούς Τίγρη και Ευφράτη. Ο αρχαίος πολιτισμός της Μεσοποταμίας  στήριζε την ανάπτυξη του στους δυο ποταμούς του. Η άρδευση των χωραφιών από τα ποτάμια και η ύδρευση  διευκόλυνε τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Η ιστορία γράφει για την άνθηση της γεωργίας στη Μεσοποταμία το 6500 π. Χ.

 

 

Αίγυπτος

Πήγαινε εδώ να δεις που είναι η Αίγυπτος https://maps.google.com/ 

Τώρα μάντεψε ποιος γνωστός ποταμός βρίσκεται στην Αίγυπτο!

Είναι ο ποταμός Νέιλος. Στο χάρτη φαίνεται πόσο ο άνθρωπος είχε ανάγκη το νερό στην καθημερινότητα του και έχτισε τις πόλεις του δίπλα στον ποταμό.

Ο Νείλος αποτελεί επίσης πλωτό ποταμό δηλαδή χρησιμοποιούνται ποταμόπλοια για να μετακινούνται οι άνθρωποι από την μια πλευρά στην άλλη και κατά μήκος του. 

 

 

 

 

Ινδία

Πάτησε πάνω στην υπερσύνδεση να δεις που βρίσκεται η Ινδία https://maps.google.com 

Ξέρεις ποιους ποταμούς έχει η Ινδία που βοήθησαν στην ανάπτυξη του πολιτισμού;

Είναι οι ποταμοί Γάγγης και Ινδός. Οι δυο ποταμοί αποτελούν σημαντικό στοιχείο της οικονομία της ευρύτερης περιοχής. Το νερό των ποταμών χρησιμεύει επίσης και στην καθημερινή χρήση των νοικοκυριών. Ο Γάγγης είναι στο μεγαλύτερό του μέρος πλωτός και στο παρελθόν χρησίμευσε στις μεταφορές ενώ χρησιμοποιείται και σήμερα για την μεταφορά αγροτικών προϊόντων. Ο Ινδός ποταμός είναι ο μεγαλύτερος ποταμός της Ασίας, ο μακρύτερος και σημαντικότερος για την Ινδία και για τις γειτονικές χώρες.

 

 

 

Απ' την άλλη πλευρά...

Αυτές οι περιοχές ευνοήθηκαν λόγω της γεωγραφικής τους θέσης και γνώρισαν μεγάλη ανάπτυξη σχεδόν σε όλους τους τομείς. Από την άλλη, υπήρχαν απομακρυσμένες περιοχές από υδρογραφικά δίκτυα και δεν συνέβη το ίδιο. Ακόμα και σήμερα οι κάτοικοι τους αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της λειψυδρίας και διάφορες διεθνείς ομάδες όπως η Unicef, η Unesco και η actionaid  οργανώνουν εκστρατείες για την καταπολέμηση του προβλήματος. Πάμε να γνωρίσουμε μερικούς από αυτούς τους τόπους. 

Αιθιοπία

Πάτησε πάνω στην υπερσύνδεση να δεις που βρίσκεται αυτή η χώρα https://maps.google.com/

Μικροί και μεγάλοι κάνουν πολλά χιλιόμετρα καθημερινά για να πάρουν νερό από την πηγή, οι οποίες είναι μολυσμένες τις περισσότερες φορές.Το πρόβλημα της έλλειψης καθαρού και ασφαλούς νερού είναι μεγάλο παρά την ισχυρή οικονομική ανάπτυξη που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια. Η βασική αιτία, παρά την έστω και μικρή ποικιλία των υδάτινων πόρων, είναι η κακή διαχείριση των υδάτινων πόρων. Επιπλέον, η Αιθιοπία χαρακτηρίζεται για τα προβλήματα ξηρασίας.

Η ιστορία της Tilalem Kiros

 Η Unicef διηγείται την ιστορία ενός κοριτσιού 13 ετών που ζει στην περιοχή Raya Azebo στο Tigray της βόρειας Αιθιοπίας και θέλει να γίνει γιατρός, όταν μεγαλώσει.Τρεις φορές την εβδομάδα η Tilalem και η μητέρα της Medhin φέρνουν νερό από την πλησιέστερη πηγή, μια πηγή που ρέει κάτω από το βουνό πίσω από το χωριό τους. Τους παίρνει περισσότερο από μία ώρα για να φτάσουν μέχρι εκεί περπατώντας, με αποτέλεσμα η Tilalem - η οποία βοηθάει τη μητέρα της από τότε που ήταν εννέα ετών - να είναι συχνά πολύ κουρασμένη για παρακολουθήσει το σχολείο.

«Δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Αν δεν πάρουμε νωρίς το πρωί το νερό, μετά θα είναι χαλασμένο. Οι άνθρωποι που ζουν πάνω από εδώ, πλένονται στο νερό και το ρυπαίνουν», εξηγεί η Medhin. Μερικές μέρες πρέπει να περιμένουν ώρες για να έρθει η σειρά τους, καθώς και άλλες γυναίκες και κορίτσια γεμίζουν τα δοχεία τους. Το ταξίδι της επιστροφής, είναι επώδυνο, καθώς η κάθε μια μεταφέρει 25 λίτρα νερού στην πλάτη της. «Είναι πολύ βαρύ», λέει η Medhin και συμπληρώνει: «Το σχοινί «σκάβει» τους ώμους μας, κάτι που είναι πολύ επώδυνο. Επειδή δεν έχω ένα γαϊδουράκι, η κόρη μου και εγώ πρέπει να κουβαλάμε οι ίδιες το νερό».

Πηγή: https://www.unicef.gr/news/2011/fb110708.php

 

Σομαλία

Πάτησε πάνω στην υπερσύνδεση να δεις που βρίσκεται η Σομαλία https://maps.google.com 

Στη Σομαλία χιλιάδες παιδιά πεθαίνουν εξαιτίας ασθενειών όπως η ελονοσία, η διάρροια, η πνευμονία και η υλαρά. Η απουσία καθαρού νερού δυσκολεύει την επιβίωση όλων γι'αυτό μαι εμφανίζονται αυτές οι θανατηφόρες ασθένειες. Η Unicef προσπαθει να προσφέρει στα παιδιά και στις οικογένειες τους βοήθεια και να ευαισθητοποιήσει όλους εμάς για αυτήν την δράση της.

Ας μεταφερθούμε λίγο στην Ελλάδα!

Έχετε ακούσει για κάποιο αποχετευτικό σύστημα ή δίκτυο ύδρευσης που ανακαλύφθηκε σε κάποιο αρχαιολογικό χώρο στη περιοχή σας;

Ο άνθρωπος στην αρχαιότητα, επείδη χρειαζόταν νερό, δημιούργησε το δικό του δίκτυο. Για να δούμε την παρακάτω εικόνα!

Είναι το αποχετευτικό σύστημα της αρχαία Κνωσού στη Κρήτη. Το νερό μεταφερόταν μέσα σε πήλινες σωλήνες από αρκετά μακριά στο υδραγωγείο της πόλης και από εκεί διανεμόταν στα σπίτια. Υδραυλικά στο παλάτι της Κνωσού εμφανίζονται περίπου το 3000 π.Χ. κατά τη μινωική περίοδο. Φαίνεται λοιπόν ότι ο άνθρωπος είχε συνδέσει τη ζωή του με το νερό.

      Aς δούμε τη σημασία του νερού και μέσα από την Μυθολογία!

 

Mπορούμε ακόμα να δούμε τη σημασία του νερού και του υδατογραφικού συστήματος και μέσα από την μυθολογία. Είναι γνωστοί οι 12 Άθλοι του Ηρακλή. Ένας από αυτούς ήταν να καθαρίσει τους στάβλους του Αυγεία, μέσα σε μια μέρα.Ο

 Αυγείας είχε μια αγέλη τριών χιλιάδων βοδιών και οι στάβλοι του δεν είχαν καθαρισθεί επί τριάντα χρόνια. Όταν ο Ηρακλής πήγε στους στάβλους, δεν είπε στον Αυγεία ότι είχε διαταγή από τον βασιλιά Ευρυσθέα να τους καθαρίσει και έκανε συμφωνία μαζί του, να πάρει το ένα δέκατο της αγέλης των βοδιών, εάν το κατόρθωνε σε μια μέρα μόνο.Ο Ηρακλής έφερε σε πέρας την αποστολή του, σκάβοντας ένα βαθύ χαντάκι και αλλάζοντας την ροή των ποταμών Αλφειού και 

Πηνειού, ώστε να περάσουν μέσα από τον στάβλο.Ο Αυγείας όμως δεν κράτησε την υπόσχεση του και αρνήθηκε να του δώσει την αμοιβή του, γιατί εν τω μεταξύ είχε μάθει, ότι ο Ηρακλής εκτελούσε εντολή του Ευρυσθέα.Λίγο αργότερα, ο Ηρακλής επέστρεψε και σκότωσε τον Αυγεία και τους γιους του σε μάχη και εν συνεχεία πήγε στην Ολυμπία και ανακαίνισε τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ο Ευρυσθέας αρνήθηκε να αναγνωρίσει αυτόν τον άθλο, γιατί ο Ηρακλής χρησιμοποίησε το τέχνασμα των ποταμών.

 

Νερο και Πλωτοί ποταμοί

Η σημασία του νερού είναι επίσης φανερή και στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, αν εξετάσουμε τους πλωτούς ποταμούς και την χρησιμότητά τους. Κάποιοι από τους πιο σημαντικούς είναι ο Μισισιπής και ο Δούναβης. Ο Μισισιπής( 5.969 χλμ)βρίσκεται στις Η.Π.Α. και διαρρέει 10 πολιτείες. Είναι πλωτός και διευκολύνει έτσι τη μεταφορά των προϊόντων της αγροτικής παραγωγής των πεδινών περιοχών. Στις όχθες του είναι χτισμένες το Σεντ Λούις και η Νέα Ορλεάνη.

                                                 

Ο Δούναβης(2.850 χλμ.) είναι ο 2ος σε μήκος ποταμός της Ευρώπης( μετά το Βόλγα) και ενώνει 10 ευρωπαϊκές χώρες καθώς είναι πλωτός και ενώνει τη Μαύρη θάλασσα με τις χώρες της Κ. Ευρώπης. 

Αρδεύει μεγάλες πεδιάδες, είναι σημαντικός για τη βιομηχανία, το εμπόριο και τον τουρισμό ενώ μεγάλες πόλεις και ταυτόχρονα πρωτεύουσες είναι χτισμένες στις όχθες του( Βιέννη, Μπρατισλάβα, Βουδαπέστη, Βελιγράδι).


 

 

Διάβασε και προβληματήσου

Παρατηρώντας λοιπόν όλα τα παραπάνω μπορούμε εύκολα να συμπερανουμε ότι το ΝΕΡΟ καλύπτει όλο το φάσμα των αναγκών του ανθρώπου. Από την κάλυψη των βασικών του αναγκών νερό, τροφή(απαραίτητο για την καλλιέργεια) έως και την διευκόλυνσή του στην καθημερινή ζωή καθαριότητα, μετακίνηση κ.α.

 

 Θα είναι όμως το νερό πάντα τόσο άφθονο και τόσο καθαρό ώστε να είναι πόσιμο; Παρατήρησε την εικόνα και σκέψου κάποιες ανθρώπινες δραστηριότητες που πιστεύεις πως έχουν αρνητικές συνέπειες σ' αυτό.

 

 

 

 

 

Ας δούμε τώρα τι γίνεται με τους ρύπους στο νερό...

Παρά την ικανότητα της παράκτιας ζώνης να μειώνει την βλαπτική δράση κάποιων ρύπων,η ανθρώπινη δραστηριότητα είναι τόσο έντονη που έχει ως απότελεσμα την ρύπανση του γλυκού νερού και κατ’επέκταση των θαλασσών που οδηγεί αβίαστα στην μείωση του νερού

· από ποτάμια που περιέχουν ρύπους και τους μεταφέρουν στη θάλασσα

·από εκπλύσεις από την ξηρά στα παραλιακά νερά ή άμεσες απορρίψεις

· από την απόρριψη υγρών αποβλήτων όπως των αστικών λυμάτων ή χημικών αποβλήτων

· από ατμοσφαιρική εναπόθεση η οποία σε ποσοτικούς όρους μπορεί να γίνει τόσο σημαντική όσο και τις άλλες πηγές ρύπανσης

· απορρίψεις από πλοία

 

Οι πιο σημαντικοί ρυπαντές στους ποταμούς και στις λίμνες είναι τα φυτοφάρμακα, μικροβιακοί οργανισμοί, το άζωτο και φωσφόρος, πετρέλαιο, σκουπίδια, και σε μικρότερο βαθμό βαρέα μέταλλα (υδράργυρος και μόλυβδος)

Η ναυσιπλοΐα, αλλά και τα θαλάσσια ατυχήματα είναι συνήθη και συχνά βασικές πηγές ρύπανσης από πετρέλαιο, ενώ έχουν κίνδυνο για την εισαγωγή ανεπιθύμητων οργανισμών. Η αναζήτηση και εξόρυξη πετρελαίου από τη θάλασσα αποτελεί μικρή πηγή ρύπανσης της παράκτιας ζώνης. Αν και η μεταφορά ρύπων από την ατμόσφαιρα μπορεί να είναι σημαντική για ολόκληρη την επιφάνεια μιας θάλασσας (όπως για παράδειγμα το ανόργανο άζωτο και το κάδμιο στη Μεσόγειο) όμως παίζουν μικρό ρόλο στη ρύπανση των παράκτιων ζωνών.

 

  

 

Διάβασε τώρα για να ενημερωθείς και για την έλλειψη του νερού που οδηγεί στην καταπάτηση του δικαιώματός μας στο νερό.   www.sch.gr/periodika/?sId=182